عوامل به وجود آورنده هایپرکراتوزیس

هایپرکراتوز کانال سرپستانک، یکی از متداولترین ضایعات سرپستانک مرتبط با ماشین شیردوشی است. این عارضه به صورت بیرون زدگی بافت های اطراف اسفنگتر سرپستانک که به رنگ سفید و یا قهوه ای مایل به کرم و خشک هستند دیده می شود.

هایپرکراتوزیس، ضخیم شدن پوست است که داخل کانال تیت را در برمی گیرد و حلقه بیرون تیت را نیز احاطه می کند. شرایط با تعاریف مختلفی مانند حلقه سرپستان (رینگ سرپستان)، گل سرپستان، ساییدگی سرپستان، تشکیل پینه، سخت شدن سرپستان، پاپ کورنی شدن تیت و سخت شدن سرپستان تعریف می شود.

هایپرکراتوزیس به معنی بیش از اندازه کراتینه شدن سرپستان است که دفاع طبیعی پوست در برابر فشار ناشی از شیردوشی است. این فشار می تواند ناشی از دستگاه شیردوش، با دست دوشیدن و حتی مکیدن گوساله باشد. عوامل محیطی مانند فصل سال، شرایط آب و هوایی، مدیریت شیردوشی و میزان تولید گله نیز در بروز این بیماری موثرند. به این معنی که بروز این عارضه در فصل سرد در یک گله پرتولید بیشتر از سایر گله ها مورد انتظار است.

بیشتر عوامل به وجود آورنده هایپرکراتوزیس عبارتند از:

• شکل انتهای سرپستان،
• میزان تولید،
• حداکثر جریان شیر،
• مدت زمان دوشش،
• بیش از حد دوشیدن دام،
• دوره شیردهی،
• اثر متقابل مدیریت شیردوشی و ماشین شیردوشی

در هر وعده شیردوشی، کل زمانی که میزان جریان شیر گاو کمتر از 1 لیتر بر دقیقه باشد، تاثیر زیادی بر میزان بروز هایپرکراتوزیس دارد.

به صورت کلی، هایپرکراتوزیس در سرپستان های بلند، تیت های لبه دار و مخروطی، گاوهای سخت دوش و گاوهای پرتولید بیشتر مشاهده می شود. همچنین گاوهای پیر به علت انعطاف پذیری کمتر سرپستان، بیشتر از تلیسه ها مستعد ابتلا به این بیماری هستند.