هایپرکراتوزیس سرپستان
در حال بارگزاری
هایپرکراتوزیس یا پرولاپس سرپستان چیست؟
پرولاپس سرپستان که با عنوان علمی هایپرکراتوزیس شناخته میشود، به ضخیم شدن پوست کانال پستانی و ناحیه خارجی سرپستان اطلاق میگردد. این تغییرات میتوانند به اشکال مختلفی بروز کنند، از جمله:
• تشکیل حلقه در انتهای سرپستان
• گلسرپستان
• ساییدگی و زخم سرپستان
• ایجاد پینه و سفتی پوست
• تغییر شکل و سخت شدن انتهای پستان
این عارضه در واقع پاسخ فیزیولوژیک طبیعی سرپستان به تحریک مداوم ناشی از دوشش با دستگاه، دوشش دستی یا مکیدن نوزاد است؛ اما زمانی که شدت آن از حد طبیعی فراتر رود، به یک مشکل مدیریتی و بهداشتی تبدیل میشود.
عوامل مؤثر بر بروز هایپرکراتوزیس
بروز و شدت هایپرکراتوزیس تحت تأثیر مجموعهای از عوامل فیزیولوژیک، مدیریتی و محیطی قرار دارد. این عارضه معمولاً در گلههای پرتولید و در فصول سرد سال شیوع بیشتری دارد. مهمترین عوامل مؤثر عبارتاند از:
• شکل و آناتومی سرپستان
• میزان تولید شیر (دامهای پرتولید مستعدتر هستند)
• حداکثر جریان خروج شیر بهویژه در زمان پیک تولید
• طول مدت دوشش و دوشش بیش از حد
• تعداد زایمان (شیوع بیشتر در دامهای شکمبالا)
• تنظیم نبودن دستگاه شیردوش و ضعف در مدیریت شیردوشی
• سرپستانهای بلند و نامتناسب
• گاوهای سختدوش که نیاز به زمان دوشش طولانیتری دارند
افزایش درصد دامهای مبتلا در یک گله، اغلب نشاندهنده مشکل سیستماتیک در فرآیند شیردوشی است و نباید صرفاً به ویژگیهای فردی دام نسبت داده شود.
پیامدهای هایپرکراتوزیس در گله
هایپرکراتوزیس تنها یک تغییر ظاهری نیست. ضخیم شدن پوست کانال پستانی باعث میشود:
• بسته شدن طبیعی سرپستان بعد از دوشش با تأخیر انجام شود
• احتمال نفوذ باکتریها به داخل پستان افزایش یابد
• ریسک ابتلا به ورم پستان بالینی و تحتبالینی بیشتر شود
• سرعت و کیفیت دوشش کاهش یابد
در نتیجه، این عارضه مستقیماً با کاهش تولید شیر، افزایش SCC و افزایش هزینههای درمانی ارتباط دارد.
راهکارهای کاهش و کنترل هایپرکراتوزیس
کنترل این عارضه نیازمند اصلاح همزمان چند عامل مدیریتی است. مهمترین اقدامات مؤثر شامل موارد زیر میباشد:
• آمادهسازی صحیح گاو پیش از اتصال خرچنگی برای تخلیه سریعتر و کاملتر شیر
• استفاده از مواد ضدعفونی استاندارد پستان (محلولهای پریدیپ و پستدیپ با دوز توصیهشده توسط تولیدکننده)
• کنترل و تنظیم دقیق خلا دستگاه شیردوشی
• توجه به زمان پایان دوشش بهویژه در سیستمهای فاقد جمعکننده خودکار
• جلوگیری از هوا کشیدن لاینرها
• بررسی و تنظیم عملکرد پولساتورها (برقی یا پنوماتیک) و یکنواخت بودن ضربان
• اصلاح نژادی و حذف دامهای مزمن مبتلا از برنامه تولیدی گله
کنترل بهموقع هایپرکراتوزیس، نهتنها سلامت پستان را حفظ میکند، بلکه نقش مهمی در کاهش ورم پستان، افزایش عمر اقتصادی دام و بهبود سودآوری گله دارد.