علت اختلاف قیمت دستگاه‌های شیردوش سیار چیست؟

چرا قیمت دستگاه‌های شیردوش سیار متفاوت است؟
دامداران امروز در شرایط اقتصادی متغیری فعالیت می‌کنند و بسیاری از آن‌ها دید روشنی نسبت به آینده کاری خود ندارند. از سوی دیگر، بخش بزرگی از فعالان دامپروری را دامدارانی تشکیل می‌دهند که تعداد محدودی دام نگهداری می‌کنند و فعلاً برنامه‌ای برای توسعه یا صنعتی شدن ندارند. این گروه معمولاً به دنبال دستگاه‌های شیردوش ارزان‌تر هستند تا با حداقل هزینه، نیاز روزمره خود را برطرف کنند.

در پاسخ به این تقاضا، برخی تولیدکنندگان و واردکنندگان تلاش می‌کنند با کاهش کیفیت مواد اولیه و قطعات، دستگاه‌هایی با قیمت پایین‌تر به بازار عرضه کنند. اما سؤال اصلی اینجاست:
آیا ارزان‌تر بودن دستگاه، واقعاً به معنای صرفه‌جویی اقتصادی است؟

شباهت ظاهری، تفاوت عملکرد
در ظاهر، همه دستگاه‌های شیردوش سیار عملکردی مشابه دارند؛ اما در عمل، کیفیت دوشش، سلامت پستان دام و حتی میزان شیر استحصالی، به شدت به کیفیت قطعات داخلی دستگاه وابسته است. پستان دام شیرده، منبع اصلی درآمد دامدار است و هرگونه آسیب به آن، مستقیماً باعث کاهش تولید شیر، بروز ورم پستان و حتی حذف دام از گله می‌شود.

در ادامه بررسی می‌کنیم که تولیدکننده چگونه می‌تواند قیمت دستگاه را کاهش دهد و این کاهش قیمت چه پیامدهایی برای دامدار خواهد داشت.

اجزای اصلی مؤثر بر قیمت دستگاه شیردوش سیار

1- شاسی دستگاه
شاسی علاوه بر نگهداری قطعات، نقش مهمی در ایجاد فضای ذخیره خلا دارد. استفاده از لوله‌ها و ورق‌های نازک و بی‌کیفیت، عمر شاسی را کوتاه می‌کند و در مدت کوتاهی باعث سوراخ شدن و از کار افتادن دستگاه می‌شود.
همچنین رنگ کوره‌ای نسبت به رنگ اسپری دوام بالاتری دارد و طبیعتاً قیمت دستگاه را افزایش می‌دهد.

2- پولساتور
پولساتور قلب دستگاه شیردوش است.
دو نوع پولساتور در دستگاه‌های سیار استفاده می‌شود:
• پولساتور بادی
• پولساتور برقی
استفاده از پولساتور برقی به‌تنهایی می‌تواند قیمت دستگاه را حدود ۷۰۰ هزار تومان افزایش دهد، اما در مقابل دقت، یکنواختی ضربان و طول عمر بسیار بالاتری دارد و نقش مهمی در سلامت سرپستان ایفا می‌کند.

3- پمپ خلا و الکتروموتور (یونیت خلا)
یونیت خلا مهم‌ترین بخش عملکردی دستگاه است. تفاوت قیمت در این بخش به عوامل زیر وابسته است:
• برند و کیفیت الکتروموتور
• آلیاژ و طراحی پمپ وکیوم
• ظرفیت واقعی تولید خلا
تفاوت قیمت یک یونیت ضعیف با یونیت استاندارد، گاهی بیش از یک میلیون تومان است. نوسان خلا در زمان دوشش، آسیب جدی به پستان دام وارد کرده و هزینه درمان ورم پستان، خیلی زود اختلاف قیمت دستگاه ارزان و استاندارد را جبران می‌کند.

4- لوازم مصرفی
لاینر، خرچنگی، قطعات لاستیکی و شیلنگ‌ها نقش مستقیم در سلامت دام دارند:
• اختلاف قیمت لاینر از هر ست ۶۰ هزار تومان تا ۶۰۰ هزار تومان
• خرچنگی ۱۵۰ سی‌سی در مقایسه با ۳۳۰ سی‌سی حدود ۱۰۰ هزار تومان اختلاف قیمت دارد
• شیلنگ‌های غیرخوراکی ارزان‌تر هستند، اما خطرات بهداشتی جدی دارند

5- شل و قطعات استیل
جنس استیل، ضخامت ورق و بدون لبه تیز بودن شل‌ها در قیمت نهایی مؤثر است. استفاده از شل استیل باکیفیت حداقل ۵۰ هزار تومان قیمت دستگاه را افزایش می‌دهد، اما دوام و ایمنی بالاتری دارد.

6- بیدون یا ظرف جمع‌آوری شیر
بیدون‌های استیل قیمت دستگاه را حداقل ۲۰۰ هزار تومان افزایش می‌دهند، اما از نظر بهداشتی و طول عمر، گزینه‌ای مطمئن‌تر هستند.

اکنون مشخص است که چرا دو دستگاه شیردوش سیار ظاهراً مشابه، می‌توانند تا یک میلیون تومان اختلاف قیمت داشته باشند.
دستگاه گران‌تر معمولاً:
• پاکدوشی بهتری دارد
• شیر بیشتری استحصال می‌کند
• مصرف برق کمتری دارد
• هزینه نگهداری و تعویض قطعات آن کمتر است

اما آیا هر دامداری الزاماً به دستگاه گران‌قیمت نیاز دارد؟
پاسخ به این سؤال به نگاه اقتصادی دامدار بستگی دارد. اگر دامداری را یک فعالیت تجاری و اقتصادی می‌دانیم، هر وسیله‌ای که باعث کاهش تولید، افزایش بیماری و افت راندمان شود باید حذف گردد. اما اگر دامداری صرفاً فعالیتی محدود و سنتی است، دستگاه ارزان ممکن است در کوتاه‌مدت قابل قبول باشد؛ به شرط آنکه در آینده هزینه‌های پنهان بیشتری تحمیل نکند.