آرامش دام در سالن شیردوشی
در حال بارگزاری
اهمیت مسیر حرکت دام به سالن شیردوشی
یکی از بخشهایی که باید بهطور منظم مورد بازدید و ارزیابی قرار گیرد، راهروها و مسیر حرکت دامها به سمت سالن شیردوشی است. وضعیت لولهها، درها، نردهها و سایر اجزای فلزی باید بهگونهای باشد که هیچگونه خطر برخورد یا آسیب برای دام ایجاد نکند؛ بهویژه در زمانهایی که دامها با سرعت بیشتری حرکت میکنند.
در صورتی که دام در مسیر حرکت دچار ضربه، ترس یا آسیب شود، به دلیل ترشح هورمونهای استرس مانند آدرنالین، آزادسازی طبیعی شیر تا حدود ۳۰ دقیقه مختل میشود. علاوه بر این، تجربه منفی میتواند در حافظه دام باقی بماند و در وعدههای بعدی نیز باعث اکراه دام از ورود به سالن شیردوشی شود؛ موضوعی که در نهایت منجر به کاهش درآمد روزانه دامدار خواهد شد.
بهبود تردد دام و ارتباط آن با افزایش تولید شیر
با بهینهسازی مسیرهای تردد، باید تلاش شود زمان حرکت دام به سالن شیردوشی، مدت انتظار و زمان دوشش به حداقل برسد. این موضوع باعث میشود دام زمان بیشتری برای خوردن، نوشیدن و استراحت در اختیار داشته باشد که مستقیماً منجر به افزایش تولید شیر میشود.
کاهش زمان ایستادن در محوطه انتظار، فشار وارده بر سم و سیستم حرکتی دام را نیز کاهش میدهد. در فصول گرم سال، این اقدام نقش مهمی در کاهش تنش گرمایی دامها دارد. بهعنوان یک اصل مدیریتی، شرایط باید بهگونهای طراحی شود که دام بیشترین زمان ممکن را صرف تغذیه و خواب کند، نه ایستادن و انتظار.
لزوم آرامش دام در زمان انتقال به شیردوشی
مدیریت صحیح دامها در زمان هدایت به سالن شیردوشی، تأثیر مستقیمی بر عملکرد سالن و میزان تولید شیر دارد. هدف اصلی هر دامداری باید ورود دامهای آرام و تمیز به سالن دوشش در هر وعده باشد.
دامهای تمیز باعث کاهش بار میکروبی روی سرپستان میشوند و این موضوع احتمال بروز عفونتهای جدید ورم پستان را بهطور چشمگیری کاهش میدهد. هرچه تعداد باکتریها روی سرپستان در زمان اتصال لاینر کمتر باشد، سلامت پستان و کیفیت شیر بالاتر خواهد بود.
رفتار طبیعی دامها مبتنی بر پیروی از یکدیگر است. توصیه میشود تلیسهها و دامهای تازهزا به همراه چند دام آرام و مسنتر به محوطه انتظار آورده شوند تا با الگوی رفتاری آنها هماهنگ شده و با آرامش وارد سالن شیردوشی شوند.
کاهش استرس، برخورد صحیح و نتایج اقتصادی آن
بهترین روش برای هدایت دام، صحبت با صدای آرام و تماس ملایم کف دست با کپل یا پای عقبی دام است. هل دادن با فشار انگشت یا استفاده از ابزارهای ضربهای، منبع مستقیم استرس محسوب میشود و باید کاملاً حذف گردد.
دامهایی که با آرامش حرکت میکنند، مدفوع کمتری در سالن دفع میکنند. این موضوع باعث تمیزی بیشتر اندام حرکتی و پستان میشود. سمهای آلوده هنگام خوابیدن دام با پستان تماس پیدا میکنند و میتوانند منبع آلودگی باشند؛ بنابراین کاهش آلودگی محیطی نقش مهمی در کنترل ورم پستان دارد.
دامهای شیرده به صداهای بلند مانند کوبیده شدن درهای فلزی، فریاد یا سوت کارگران بسیار حساس هستند. تمامی این عوامل باید از فرآیند هدایت دام حذف شوند.
یکنواختی فرآیند دوشش؛ کلید آرامش دام
حتی بهترین تجهیزات شیردوشی نیز نمیتوانند مدیریت نادرست دام را جبران کنند. دامها باید در هر وعده دوشش شرایطی مشابه از نظر صدا، رفتار کارگر، ترتیب کار و زمانبندی را تجربه کنند.
فرآیند دوشش باید بین شیفتها و بین کارگران کاملاً یکنواخت باشد. این یکنواختی باعث کاهش استرس دام و افزایش همکاری آن در زمان دوشش میشود و در نهایت بازده سالن را افزایش میدهد.
رفتارشناسی دام در زمان دوشش
رفتار دامها در حین دوشش شاخص مهمی برای ارزیابی کیفیت مدیریت سالن است. موارد زیر باید بهصورت دورهای ثبت و بررسی شوند:
• تعداد بلند کردن پا در طول دوشش
• لگد زدن به واحد دوشنده
• لگد زدن در زمان جدا شدن خرچنگی
• افتادن خوشه خرچنگی از پستان
مدیر یا کارشناس گله باید طبق برنامه مشخص، زمانی را به مشاهده مستقیم رفتار دامها در سالن یا بهاربند اختصاص دهد. تغییرات کوچک اما هدفمند، میتواند بهبود قابلتوجهی در عملکرد سالن و رفتار دامها ایجاد کند.