آموزش کار با دستگاه شیردوش سیار | راهنمای گام‌ به‌ گام

مراحل استفاده از دستگاه شیردوش سیار

1. آماده‌سازی دستگاه

• نوع دستگاه (برقی یا بنزینی) را مشخص کنید.
• در دستگاه‌های برقی، اتصال به برق مطمئن و ایمن ضروری است. در مدل‌های بنزینی، قبل از روشن کردن، سطح سوخت و روغن موتور بررسی شود.
• تمام اتصالات شیلنگ‌ها، بیدون، واشرها و لاینرها را از نظر سلامت و آب‌بندی کنترل کنید.

2. آماده‌سازی دام و سرپستان‌ها

• قبل از هرگونه اتصال، پستان و سرپستان‌ها باید با آب ولرم شسته و ضدعفونی شوند.
• برای خشک‌کردن، از دستمال یا حوله تمیز و اختصاصی هر دام استفاده کنید.
• این کار علاوه بر بهداشت شیر، باعث تحریک رفلکس دوشش و بهبود جریان شیر می‌شود.

3. روشن کردن دستگاه و ایجاد خلأ

• دستگاه را روشن کنید و از عملکرد صحیح موتور مطمئن شوید.
• عقربه فشارسنج را بررسی کنید؛ فشار خلأ باید در محدوده استاندارد (معمولاً 42–48 کیلوپاسکال) باشد.
• در صورت نرسیدن عقربه به محدوده رنگی، اتصالات و واشرها را بررسی کنید.

4. آماده‌سازی خرچنگی و لاینرها

• دکمه خرچنگی را در حالت بسته قرار دهید تا خلأ در سیستم ایجاد شود.
• خرچنگی را در کف دست نگه دارید و مطمئن شوید که لاینرها در حالت آزاد آویزان هستند.
• اگر در این حالت صدای هوا کشیدن شنیده شد، احتمالاً لاینر یا شیلنگ‌ها معیوب هستند.

5. اتصال لاینرها به پستان‌ها

• لاینرها را به ترتیب از دورترین سرپستان به نزدیک‌ترین متصل کنید.
• هر لاینر باید کاملاً به سرپستان بچسبد و هیچ‌گونه ورود هوا نداشته باشد.
• اگر لاینرها هوا می‌کشند، کیفیت یا اندازه آن‌ها را بررسی و در صورت لزوم تعویض کنید.

6. پایش فرآیند دوشش

• در طول دوشش، جریان شیر را در شیلنگ‌ها کنترل کنید.
• به دام‌ ها توجه داشته باشید؛ علائم استرس یا بی‌قراری ممکن است نشان‌دهنده فشار خلأ نامناسب یا مشکل در اتصال لاینر باشد.
• از دوشش بیش از حد (Overmilking) خودداری کنید، زیرا باعث آسیب به بافت پستان و افزایش احتمال ورم پستان می‌شود.

7. پایان دوشش و جداسازی لاینرها

• پس از اتمام جریان شیر، دکمه خرچنگی را بیرون بکشید یا شیر هوا را ببندید تا خلأ قطع شود.
• لاینرها را به‌ آرامی و بدون کشیدن ناگهانی از سرپستان جدا کنید.
• دوباره سرپستان‌ها را ضدعفونی کنید.

8. تخلیه و خاموش کردن دستگاه

• قبل از پر شدن کامل بیدون، دستگاه را خاموش کرده و بیدون را تخلیه کنید.
• اگر دام‌های بیشتری باید دوشیده شوند، پس از تخلیه مخزن، دوباره مراحل را از بخش روشن کردن دستگاه تکرار کنید.
• در پایان کار، دستگاه را خاموش کرده، شیلنگ‌ها و لاینرها را با آب گرم و مواد شوینده مناسب شست‌وشو دهید و در محیط خشک نگهداری کنید.

• صرفه‌جویی در هزینه‌ های کارگری
• کاهش وابستگی به کارگران ماهر دامداری
• افزایش سرعت دوشش (۳ تا ۴ برابر سریع‌تر از دوشش دستی)
• افزایش تولید شیر دام
• ارتقای کیفیت شیر به دلیل عدم تماس با دست و هوای آزاد
• کاهش استرس دام‌ ها به علت یکنواخت بودن فرآیند دوشش در همه وعده‌ ها
• گامی مهم به سوی صنعتی‌ سازی و حرفه‌ای شدن دامداری

علائم دوشش بیش از حد با دستگاه شیردوش سیار

دوشش بیش از اندازه یکی از مشکلات رایج در استفاده از دستگاه‌های شیردوش سیار است. این وضعیت می‌تواند باعث آسیب به بافت پستان، افزایش احتمال ورم پستان و کاهش کیفیت شیر شود. علائم اصلی دوشش بیش از حد عبارت‌اند از:

• تغییر رنگ سرپستان‌ها بعد از پایان دوشش (معمولاً کبودی یا قرمزی)
• ایجاد حلقه یا رینگ قابل مشاهده در قسمت بالای سرپستان پس از جدا کردن خرچنگی
• بروز نا‌آرامی یا لگدزدن گاوها به‌ویژه زمانی که جریان شیر کاهش پیدا می‌کند.
• عدم مشاهده جریان شیر در کاسه خرچنگی یا شیلنگ شیر، در حالی که دستگاه همچنان فعال است.
• بیرون‌زدگی یا کشیده شدن بیش از حد اسفنکتر سرپستان پس از پایان دوشش

چرا باید از دوشش بیش از حد جلوگیری کرد؟

• باعث افزایش استرس دام می‌شود.
• احتمال آسیب‌دیدگی بافت سرپستان و ایجاد زخم را بیشتر می‌کند.
• خطر ابتلا به ورم پستان (Mastitis) را افزایش می‌دهد.
• در طولانی‌مدت می‌تواند به کاهش تولید شیر منجر شود.

 نکته مهم:

برای جلوگیری از دوشش بیش از حد، باید دستگاه به محض کاهش یا توقف جریان شیر، متوقف شود. همچنین استفاده از لاینر استاندارد و سالم و تنظیم درست سطح خلأ، نقش کلیدی در پیشگیری از این مشکل دارد.

تصاویری از سرپستان های زیاد دوشیده شده: