بسیاری از دامدارانی که از دستگاه شیردوش سیار استفاده می کنند توجه کافی به شستشوی آن نمی کنند. در نتیجه مشاهده می شود که خرچنگی ها آلوده به لخته شیر و چربی است. شیلنگ شیر کدر شده است و ظرف بیدون شیر در صورتیکه درب آن مدتی بسته باشد بوی زننده و تندی می دهد. همه علایمی که نشان می دهد به شستشوی دستگاه توجه کافی نشده است. نتیجه این بی توجهی به شستشو، کاهش طول عمر دستگاه شیردوش، خرابی شیر و افزایش هزینه های دامدار است.
توجه کنید که خرچنگی شیردوشی محل بسیار مساعدی برای تجمع و رشد باکتری ها است؛ زیرا جریان هوا در آن وجود ندارد. لاینرها ارتباط بین بدن دام با باکتری های به انتظار نشسته در کاسه خرچنگی هستند. زمانی که شما خرچنگی را نظافت نکنید، در صورت برگشت شیر به داخل پستان (به علت تنظیم نبودن دستگاه، فشار بالای خلا و یا هوا کشیدن لاینرها)، با دست خود دام تان را مبتلا به ورم پستان کرده اید و آن را در آستانه حذف از گله قرار داده اید.
بسته به اینکه چه تعداد دام می دوشید حداقل یک بار در هفته را می بایست به باز کردن قطعات واحد دوشنده و ضدعفونی آنها با آب داغ و شوینده های قلیایی و اسیدی (حداقل با مایع ظرفشویی) اختصاص دهید.
در این میان اگر واشرها و قطعات شیردوش نیاز به تعویض داشت متوجه خواهید شد و نسبت به برطرف کردن مشکل اقدام می نمایید.
شیلنگ شیردوشی را با برس شیلنگ شوی بشویید و اجازه ندهید سنگ شیر و لخته های بزرگ بر روی آنها تشکیل شود. حتی اگر شیر دوشیده شده را می فروشید اینگونه تصور کنید که فرزندان شما همین شیر را خواهند نوشید. به عنوان یک دامدار ما مسول سلامت اطرافیان خود هستیم.
توجه داشته باشید اگر دستگاه را همواره تمیز نگه ندارید به جایی خواهید رسید که شیر شما از لبنیاتی و یا سکوی جمع آوری شیر برگشت خواهد خورد و دیگر تلاش شما برای ضدعفونی قطعات دستگاه ثمری نخواهد داشت و در نهایت مجبور می شوید همه لوازم موجود در مسیر شیر را تعویض کنید.
شستشوی دستگاه شیردوش سیار:
براى تميز كردن و شستشوی دستگاه شيردوش سيار، بسته به سایز بیدون شیردوش خود، بشکه یا ظرفی به ظرفیت حدود 30 تا 40 لیتر تهیه کنید. در این نوشتار به این مخزن، مخزن شستشو خواهیم گفت. دقت کنید که مخزن شستشو از بیدون شیردوش شما بزرگتر نباشد. در غیر اینصورت در زمان شستشو آب وارد پمپ خلا و خرابی آن می شود.
شستشوی اصولی به این صورت است که می بایست:
الف) در ابتدا دستگاه را آبکشی کنید تا شيرآبه هایی که پس از پایان دوشش در شیلنگ باقی مانده است از دستگاه خارج شود. برای آبکشی حتما از آب ولرم استفاده کنید تا چربی شیر بر روی سطوح سفت نشود. آب گرم منجر به نرم شدن چربی و خروج سریع تر آن می شود. آب سرد فرایند شستشو را سخت تر میکند.
برای آبکشی ظرف 30 لیتری را از آب ولرم پر و شیردوش را روشن کنید. اکنون لاینرها را داخل آب قرار دهید. اگر خوشه شیردوشی دستگاه شما از نوع خرچنگی است، می بایست دکمه خرچنگی را به سمت داخل فشار دهید تا فرفره از جلوی مسیر لوله شیر خارج شود و خلا وارد خرچنگی شود. اگر خوشه شما از نوع سوپاپ اتوماتیک است با قرار گرفتن لاینرها در آب، خود به خود آب وارد لاینرها و شیلنگ می شود. پس از اینکه لاینر، کل محلول مخزن شستشو را به داخل کشید، آب بیدون را دور بریزید.
ب) اکنون نوبت به شستشو با قلیا است. در مخزن شستشو آب داغ (70 تا 75 درجه) بریزید و به آرامی قلیا را به آن اضافه کنید. اگر مخزن شستشو 40 لیتری است حداکثر به اندازه 600 سی سی قلیا داخل آب بریزید. اگر مخزن 30 لیتری است این مقدار را تا 400 سی سی کاهش دهید. به عنوان مقیاس می توانید از ظرف یک و نیم لیتری نوشابه خانواده استفاده کنید.
لاینرها را داخل محلول شستشوی مخزن بگذارید تا تمام شوینده را بمکد و به بیدون منتقل نماید. اکنون بیدون که حاوی محلول شستشو است را دوباره داخل مخزن شستشو خالی کنید و عملیات را تکرار کنید. اگر احساس می کنید شیردوش و لاینرها تمیز نشده اند این فرآیند را برای بار سوم تکرار کنید.
پ) دوباره مانند مرحله الف آبکشی کنید.
ت) شیردوش را اسید شویی کنید. برای این منظور مخزن شستشو را با آب 45 درجه پر کنید و مقدار 100 گرم اسید را داخل آن بریزید. اکنون لاینر را وارد محلول شستشو کنید و دستگاه را روشن کنید.
ث) دوباره مانند مرحله الف آبکشی کنید.
نکته:
- علت استفاده از اسید، خنثی کردن قلیای باقی مانده از مراحل قبل و نیز از بین بردن سنگ شیر و رسوبات در شیلنگ هاست. شما می توانید شستشو با اسید را به هفته ای یک یا دو بار محدود کنید گرچه این موضوع اصولی نیست و شما می بایست بعد از هر بار شستشو با قلیا، اسید شویی نیز بکنید. اگر اسیدشویی نمی کنید، آب کشی بعد از شستشو با قلیا را دوبار انجام دهید.
- هدف از شستشوی دستگاه از بین بردن باکتری ها، بوی بد دستگاه و تمیز بودن شیر تحویلی به کارخانه هاست. گرچه فرآیند شستشو زمان بر و خسته کننده است اما در نظر داشته باشید که شما به عنوان دامدار، مسوول سلامت مردم و فرزندانمان هستید و خریداران لبنیات به دقت کارتان اعتماد کرده اند.